End of zero Covid in China: gevolgen en risico's voor een bevolking met lage immuniteit

China is het enige grote land dat tot voor kort een “zero Covid”-strategie bleef implementeren. Sinds 7 december is ze nu aan het terugkrabbelen. Andere landen, waaronder Australië, Nieuw-Zeeland en Singapore, hadden bij het begin van de pandemie ook geprobeerd Covid volledig van hun grondgebied te verwijderen, maar hadden uiteindelijk allemaal deze aanpak opgegeven. De groeiende sociale en economische kosten waren onhoudbaar geworden, net als de vereiste inspanningen... ondanks het besef dat de lokale eliminatie van Covid slechts van voorbijgaande aard kon zijn.

In de Volksrepubliek China, de gezondheidsstrategie die steunden op maatregelen zoals massale PCR-testen, het afsluiten van hele steden en provincies of het in quarantaine plaatsen van iedereen die mogelijk aan het virus was blootgesteld, is op zijn beurt onhoudbaar geworden.

La hardheid en vaak willekeurige toepassing zero Covid heeft geleid tot groeiende vermoeidheid en wrok onder de bevolking, wat onlangs heeft geleid tot grote openbare demonstraties.

Beperkingen hebben ook hun grenzen getoond in het aangezicht van Omicron : minder ernstig maar meer overdraagbaar, deze variant heeft een incubatietijd korter dan eerdere SARS-CoV-2-lijnen, en het omzeilt grotendeels de bescherming tegen infectie die de oorspronkelijke vaccins bieden.

Het is begrijpelijk dat de Chinese autoriteiten nu eindelijk stappen ondernemen beperkingen versoepelen… Het verlaten van een nul-Covid-beleid is echter pijnlijk geweest voor alle landen die dat hebben gedaan. En China zal daarop geen uitzondering zijn, het staat zelfs voor unieke uitdagingen in deze transitie.

Lage immuniteit van de Chinese bevolking

China's strikte controle over zijn bevolking heeft het in staat gesteld om sinds begin 2020 een algemene overdracht van Covid naar zijn hele (enorme) grondgebied te voorkomen - wat een prestatie is. De bijna 10 miljoen gevallen die aan deWorld Health Organization de laatste drie jaar (de cijfers verschillen naargelang de bronnen) vertegenwoordigen slechts een klein deel van de 1,412 miljard inwoners. Maar deze prestatie heeft de ongelukkige consequentie dat de bevolking slechts minimale immuniteit tegen Covid heeft verworven door blootstelling aan het virus.

Hoe zit het met vaccinimmuniteit? De vaccinatiegraad in China zijn vergelijkbaar met die van westerse landen… Maar ze vertonen een ongebruikelijk kenmerk: ze afnemen met de leeftijd. Terwijl zij het meest worden blootgesteld aan het risico op ernstige vormen van Covid, zijn ouderen daarmee de minst gevaccineerde demografische groep 40% van de mensen boven de 80 drie doses gekregen.

Nog een punt: de effectiviteit van vaccins tegen overdracht is zwaar op de proef gesteld, vooral sinds Omicron eind 2021 begon te verspreiden. De bescherming tegen de meest ernstige vormen en sterfte door de mRNA-vaccins die door westerse landen worden gebruikt, bleef solide.

Maar China heeft vaccins gebruikt die afwijken van het ontwerp, "geïnactiveerd" genoemd, vervaardigd door de bedrijven Sinovac en Sinopharm. Dit type vaccin is gebaseerd op ziekteverwekkers (in dit geval SARS-CoV-2, het virus dat verantwoordelijk is voor Covid-19) die vóór hun inenting worden gedood of geïnactiveerd. Hoewel deze vaccins over het algemeen veilig zijn, hebben ze de neiging om te veroorzaken zwakkere immuunresponsen dat nieuwe technologieën – zoals die gebruikt worden in mRNA-vaccins (Pfizer en Moderna) of adenovirale vector (AstraZeneca en Johnson & Johnson).

De prestaties van Chinese vaccins zijn dus gemengd. Terwijl twee doses van het Sinovac-vaccin het mogelijk lijken te hebben gemaakt het aantal doden in Chili met 86% terugdringen, suggereren de resultaten in Singapore een minder bescherming tegen ernstige vormen dan hun mRNA-tegenhangers.

Toegegeven, de Omicron-variant (via zijn talrijke subvarianten), die wereldwijd domineert, wordt geassocieerd met een aanzienlijk lagere ziekte-ernst en sterftecijfer dan de Delta-variant die het verving... Maar het blijft een grote bedreiging voor bevolkingsgroepen met een lage immuniteit, met name ouderen.

Het geval van Hong Kong: een voorbode?

Begin 2022 had Hongkong soortgelijke problemen als het vasteland van China, met een lage eerdere blootstelling van de bevolking aan het virus. Hong Kong had zelfs nog lagere vaccinatiegraad voor ouderen dan China momenteel heeft, maar een sterker gezondheidszorgsysteem.

Toch de Omicron-golf die in maart 2022 door de megalopolis raasde resulteerde in meer cumulatieve sterfgevallen per miljoen inwoners in dagen dan veel landen hebben meegemaakt tijdens de pandemie...

Onze wereld in data/Johns Hopkins University, CC BY

Covid-infecties nemen nu snel toe in China, meer dan Dagelijks 30 nieuwe gevallen begin december (vandaag dalen tot minder dan 9000 vanwege het einde van systematische PCR-tests: pas op, deze cijfers zijn niet langer significant, individuen informeren de autoriteiten niet langer noodzakelijkerwijs over de resultaten van zelftests die thuis worden uitgevoerd, noot van de redactie). Met de versoepeling van de beperkingen en het afsluiten van de belangrijkste applicatie voor het volgen van reizen, lijdt het geen twijfel dat de toename van het aantal infecties zal aanhouden.

Gezien het lage niveau van immuniteit in China, zou een sterke toename van het aantal gevallen waarschijnlijk kunnen leiden tot een groot aantal ziekenhuisopnames en tot een dramatisch aantal sterfgevallen.

Als we aannemen dat 70% van de Chinese bevolking de komende maanden besmet raakt en dat 0,1% van de geïnfecteerden overlijdt (een conservatieve schatting van het sterftecijfer van omicron in een populatie met een lage blootstelling aan SARS-CoV-2), een eenvoudige berekening suggereert dat het aantal doden bijna een miljoen zou kunnen bedragen. Modellering door Fundan University (Shanghai) kwam tot een cijfer van 1,55 miljoen.

Op dit moment kan China weinig doen om een ​​aanzienlijk aantal gevallen en sterfgevallen te voorkomen. Alle vaccinatie campagne focussen op de meest kwetsbaren zal echter waarschijnlijk nog steeds gunstig zijn.

De Chinese gezondheidsdiensten zijn vrij kwetsbaar en het tekort aan bedden op de intensive care vertegenwoordigt een bijzondere kwetsbaarheid. Een geleidelijke opheffing van de beperkingen, zoals andere landen hebben gedaan, is een optie om te proberen de curve af te vlakken en te voorkomen dat het gezondheidssysteem wordt overweldigd. Effectieve doorverwijzing van patiënten, onder meer door ervoor te zorgen dat alleen degenen die de meeste zorg nodig hebben in het ziekenhuis worden opgenomen, zou kunnen helpen het aantal sterfgevallen te verminderen als de epidemie uitbreekt.

Een kwetsbare bevolking

Een grote golf van Covid in China zal niet noodzakelijkerwijs een significante impact hebben op de wereldwijde situatie. De SARS-CoV-2-lijnen die zich momenteel in het land verspreiden, als BF.7 (die sneller wordt overgedragen en met een kortere incubatietijd en een groter vermogen om te infecteren dan andere Omicron-varianten; met een aantal mensen besmet bij afwezigheid van maatregelen ter bestrijding van de overdracht door een geïnfecteerde persoon, of R0, van 10 of meer), zijn al elders in de wereld gevonden.

Bovendien mag de circulatie in een populatie met weinig immunologische bescherming geen zodanige significante extra druk op het virus uitoefenen dat het nieuwe varianten moet ontwikkelen om zich verder te kunnen verspreiden.

Maar voor China zelf is de situatie anders. Het kan worden geconfronteerd met een mogelijke humanitaire ramp, en dat is een veel grotere uitdaging.

De Chinese autoriteiten waren de eersten die ongekende maatregelen namen om de verspreiding van het virus een halt toe te roepen en te verdedigen, waardoor de planeet een drastisch model kreeg om de pandemie te beheersen. China paste deze maatregelen vervolgens meedogenlozer en langer toe dan enig ander groot land.

Vooral effectief in het begin, blijkt het zero Covid-beleid op de lange termijn bijna "zinloos" in het licht van het aanpassingsvermogen van SARS-CoV-2. Terwijl de bevolking meer gespaard is gebleven dan vele anderen en daarom minder immunologisch beschermd is, wordt China nu ingehaald door de sociale en economische kosten van deze strategie. En het virus zal zich blijven verspreiden, zoals overal.

François Balloux, hoogleraar, computationele biologie, UCL

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.

Afbeelding: keta | Shutterstock. com