Paus Franciscus wordt geconfronteerd met een "burgeroorlog" binnen de Kerk

Benoemingen, hervormingen, diplomatie: sinds de dood van Benedictus XVI is de kritiek in het Vaticaan op het bestuur van paus Franciscus verdubbeld in intensiteit, wat een klimaat van "burgeroorlog" aan het licht brengt binnen een Kerk die volop nadenkt over haar toekomst.

Amper enkele dagen na de dood van de Duitse theoloog, op 31 december, kraste zijn privésecretaris, bisschop Georg Gänswein, de Argentijnse paus en bevestigde dat deze "het hart van zijn voorganger had gebroken" door het gebruik van de mis in het Latijn te beperken.

De kritiek van de Duitse prelaat is allesbehalve nieuw, maar draagt ​​bij aan de verwijten tegen de "Franciscusmethode", met name van de kant van de conservatieve clan van de Curie, de "regering" van de Heilige Stoel, die een al te lakse houding aan de kaak stelt. leerstellige visie en een zeker autoritarisme.

Half januari, bij de dood van de controversiële Australische kardinaal George Pell, onthulde een Italiaanse journalist dat hij de auteur was van een anonieme notitie waarin Jorge Bergoglio rechtstreeks werd aangevallen.

Pell - een voormalige naaste adviseur van Franciscus, die met name had bijgedragen aan het op orde brengen van de financiën van het Vaticaan - omschrijft het pontificaat daar als "in veel opzichten een ramp" en wijst met de vinger naar de "zware mislukkingen" van zijn diplomatie, verzwakte door de oorlog in Oekraïne.

Maar het was de publicatie eind januari van een boek van de Duitse kardinaal Gerhard Müller, voormalig prefect van de machtige Congregatie voor de Geloofsleer, die het poeder in brand stak.

De theoloog lanceert een gewelddadige aanklacht tegen het bestuur en de stijl van de Argentijnse jezuïet, waarbij hij de invloed van een "kliek" om hem heen aan de kaak stelt en zich zorgen maakt over zijn "leerstellige verwarring".

"Onhoudbare escalatie"

In de wandelgangen van het Vaticaan deed het boek mensen ineenkrimpen. "Als je de balie van de kardinaal accepteert, stem je ermee in de paus te steunen. Kritiek wordt privé geuit, niet in het openbaar", neemt hij aanstoot aan een hoge ambtenaar van het Staatssecretariaat, die zegt "teleurgesteld" te zijn.

Voor de Italiaanse Vaticanist Marco Politi is dit boek "een nieuwe stap in de onstuitbare escalatie van de tegenstanders van de paus". "Er is een burgeroorlog binnen de Kerk die zal voortduren tot de laatste dag van het pontificaat", legt hij uit aan AFP.

Ondervraagd in het vliegtuig dat hem zondag terugbracht uit Zuid-Soedan, betreurde Franciscus dat de dood van Benedictus XVI was "geïnstrumentaliseerd" door "mensen zonder ethiek, die handelen voor partijdige doeleinden, en niet door mensen van de kerk", schold hij uit.

Deze interne wrijvingen lijken des te acuter naarmate ze zich voordoen in het midden van de "Synode over de synodaliteit".

Met dit uitgebreide wereldwijde overleg over de toekomst van de Kerk, waarvan de eerste fase van de slotvergadering in oktober in Rome zal plaatsvinden, wil de paus het bestuur van de Kerk decentraliseren, maar hij stuit op opmerkelijke verschillen tussen de reformistische en conservatieve randen.

"Mini Raad"

Deze week kwamen delegaties uit een veertigtal landen bijeen in Praag om de thema's te bespreken die centraal stonden in deze debatten (de plaats van de vrouw, de strijd tegen pedocriminaliteit, hertrouwde gescheiden personen, het huwelijk van priesters, LGBTQ-mensen, enz.).

Met deze wereldsynode, "die bijna een miniraad is, zullen we zien wat het gewicht is van de verschillende stromingen binnen de Kerk", merkt de heer Politi op.

Volgens hem dienen de kritieken van de soevereine paus "reeds om een ​​gedachtestroom te creëren die in staat is om het volgende conclaaf te beïnvloeden", en bij uitbreiding het toekomstige pontificaat, voegt hij eraan toe.

Volgens veel waarnemers lijken ze in dit stadium echter geen aanleiding te zijn voor een mogelijk vertrek van de paus, die meer dan ooit de touwtjes in handen lijkt te hebben zolang zijn gezondheid hem toelaat zijn taak voort te zetten.

Op 86-jarige leeftijd verplaatst het hoofd van de katholieke kerk, die altijd de deur open heeft gelaten voor een mogelijk ontslag, zich in een rolstoel vanwege zijn kniepijn, maar hij blijft onverminderd populair, net als de menigte die vorige week in Afrika juichte.

"Mijn gezondheid is niet dezelfde als aan het begin van mijn pontificaat, ik heb last van mijn knie, maar ik ga langzaam vooruit en we zullen zien...", zei hij zondag. En om er ironisch aan toe te voegen: "De wiet sterft nooit!"

De redactieraad (met AFP)