De veiligheidsuitdagingen van het WK in Qatar

regime "annuitant, oligarchisch en cliëntelistisch", Qatar heeft, zoals de onderzoeker uitlegt Daniel Reiche, voerde een beleid van zachte kracht door middel van sporten. Dit, dat in 1995 werd ingezet na de machtsovername door sjeik Hamad ben Khalifa Al Thani, werd in 2008 versterkt door de Nationale visie van Qatar 2030, een programma gericht op zowel het versterken van de nationale veiligheid als ervoor te zorgen dat de heersende familie aan de macht blijft.

Het is in dit kader dat van 20 november tot 18 december (nationale feestdag), Qatar is gastheer van de 22^e FIFA wereld beker. Sterke controverses zorgden voor onrust in de jaren tussen de toekenning van de competitie (2010) - controversieel en ontsierd door vermoedens van corruptie – van zijn organisatie. Deze controverses hebben met name betrekking op de kosten van werken geschat op $ 200 miljard; zeker de ecologische voetafdruk van het evenement, hoewel het de geografisch meest compacte Wereldbeker zal zijn sinds de allereerste, georganiseerd in 1930 in Montevideo; over arbeidsomstandigheden op bouwplaatsen, quasi-slavernij en aantal sterfgevallen onder werknemers, met name naar voren gekomen door een onderzoek van de Voogd… Niet-limitatieve lijst.

Al deze vragen zijn volkomen relevant, maar naarmate het WK nadert, duiken er andere belangrijke vragen op, met betrekking tot de ontvangst van supporters en de algemene veiligheid.

Een ongekende toestroom van toeristen

Qatar zal tijdens het WK bijna 1,5 miljoen toeristen verwelkomen, op een totale bevolking van 2,9 miljoen mensen (van wie 90% immigranten, waaronder FIFA-voorzitter Gianni Infantino, die onlangs geïnstalleerd !), in een gebied dat vergelijkbaar is met de regio Île-de-France.

Dit WK is een belangrijk toeristisch onderwerp voor een land dat medio 3 bijna 2010 miljoen toeristen per jaar verwelkomde (vóór de blokkade van 2017 en de Covid-crisis). Deze supporters zullen zich concentreren op een heel klein gebied: zeven van de acht stadions zijn in Doha of binnen een straal van 20 km (in Al-Rayyan en Al-Wakrah), en slechts 75 km scheiden het meest noordelijke stadion (in Al-Khor) van het meest zuidelijke (in Al-Wakrah).

Het eerste deel van de competitie (van 21 november tot 2 december) zal zeer gevoelig zijn, aangezien er in de groepsfase 48 wedstrijden worden gespeeld, d.w.z. vier per dag, waarbij acht cohorten supporters massaal en onophoudelijk reizen, in tegenstelling tot eerdere Cups, waar slechts twee teams en hun fans waren tegelijkertijd in één stad.

Het managen van crowd flows wordt dan ook een grote uitdaging. Helmut Spahn, de veiligheidsdirecteur van de FIFA, schat dat er 350 fans tegelijkertijd in Doha zullen zijn, maar heeft echter vertrouwen :

“Daar hebben we mee te maken. Maar we kunnen geschiedenis schrijven en ik ben er vrij zeker van dat we dat zullen doen. »

Hoewel het vijf weken onder de ogen van de media van de wereld zal zijn, kan Qatar zich geen enkele misstap veroorloven op het gebied van veiligheid. Vanuit dit oogpunt zijn er twee grote vraagstukken: veiligheid in de openbare ruimte en in de stadions; en de strijd tegen het terrorisme.

Veiligheid in de openbare ruimte

Hoe kunnen we deze massa's die, in tegenstelling tot de zeer vele gastarbeiders die permanent in het land zijn, gedurende enkele weken onder controle houden, aangezien de prijzen van luchtvervoer en hotels zeer hoog zijn, en veel vrije tijd hebben?

Sommige antwoorden op deze vraag zijn het onderwerp geweest van vele toespraken, informatie en ook nepnieuws. Dus individueel en collectief gedrag in de openbare ruimte: het klopt dat lokale kledingtradities vereisen lichaamsbedekking, zelfs als een enige tolerantie wordt gegeven aan toeristen, en openbare uitingen van genegenheid beledigen lokale culturele waarden en zijn verboden; wat betreft het gebruik van alcohol en dronkenschap op de openbare weg zijn deze strafbaar. Het is echter mogelijk om alcohol te krijgen in sommige internationale restaurants en hotels, en de FIFA heeft aangekondigd dat dit zal gebeuren mogelijk om bier te krijgen van de hoofdsponsor in de fanzones drie uur voor en een uur na de wedstrijden.

Onlangs verspreidde informatie zich naar aanleiding van een tabloid artikel Daily Star, volgens welke seksuele relaties buiten het huwelijk totaal verboden zouden zijn. Dat zijn ze inderdaad, maar in werkelijkheid zijn er maar weinig hotels die zich zorgen maken over de kwestie door koppels om een ​​huwelijksakte te vragen, omdat het personeel bijna uitsluitend buitenlands is.

Aan de andere kant is het waar dat homoseksualiteit niet wordt getolereerd in Qatar. Zij valt binnen de wet en degenen die schuldig worden bevonden, riskeren tot zeven jaar gevangenisstraf.

FIFA zorgt er echter voor dat het zich met Qatar verbindt om “de veiligheid en het warme welkom van alle deelnemers aan de FIFA World Cup te garanderen. Dit houdt onder meer in dat wetshandhavingsactiviteiten met betrekking tot de FIFA World Cup strikt noodzakelijk en evenredig zijn. Zoals het geval is geweest bij verschillende internationale evenementen die Qatar heeft georganiseerd, zal de privacy van individuen worden gerespecteerd. »

De Qatarese autoriteiten hebben zich hier echter niet formeel toe verbonden, en ogenschijnlijke demonstraties zou botsen met de onderdanen tot het verstoren van de openbare orde.

Internationale veiligheidssamenwerking

Als de conferentie “De laatste mijl van het WK voetbal in Qatar 2022” werd gehouden in mei in Doha, in aanwezigheid van veiligheidsfunctionarissen die elk van de 32 gekwalificeerden vertegenwoordigden, Qatar ontwikkelt al lang samenwerking om bepaalde uitdagingen het hoofd te bieden, zoals het beheer van de terroristische dreiging, vandalisme, menigtebewegingen, cyberaanvallen, evenals bepaalde zaken die lokale overheden niet gewend zijn aan te pakken: namaak, alcoholgebruik, acties van protestorganisaties, etc.

In tegenstelling tot andere Arabische Golfstaten staat Qatar op goede voet met Iran, met wie het de North Dome deelt, het grootste gasveld ter wereld. aanval komt van hier, vooral omdat de nationale ploeg deelneemt aan het WK. Omdat Qatar echter bemiddelde bij de overname van Afghanistan door de Taliban, zou een mogelijke jihadistische dreiging kunnen komen van in dat land gevestigde groepen, zoals de nu actievere Islamitische Staat-Khorasan-organisatie, die sinds het vertrek van de Amerikanen onlangs aanslagen heeft gepleegd in Kabul en Herat en verzet zich tegen Taliban-macht.

Er werden echter geen bedreigingen geuit. Tot slot, last but not least, werd in een rapport dat in 2010 in opdracht van de Fransman Jérôme Vlacke, toen secretaris-generaal van de FIFA, in opdracht van Qatar werd gemaakt, opgemerkt dat de nabijheid van Qatar tot landen met een aanwezigheid van Al-Qaeda en zijn plan om miljoenen fans en spelers te verzamelen in een sterk gecentraliseerd gebied maakte het een locatie met een hoog risico ...

Op dit punt kwam de samenwerking met Frankrijk (geïnitieerd op de Asian Games in Doha in 2006) in 2019 tot stand tijdens een bezoek aan Qatar door de toenmalige Franse premier, Édouard Philippe, toen door een overeenkomst getekend in Doha op 21 maart 2021. Qatar wordt dan omschreven als een “strategische partner voor Frankrijk”. EEN wetsvoorstel senaat resultaten, die betrekking hebben op de volgende aspecten: planning, terrorismebestrijding, beheer van de openbare orde, inlichtingen, beveiliging van sportfaciliteiten, beveiliging van mobiliteit, speciale landbronnen, luchtbronnen, cyberbeveiliging, civiele veiligheid.

Bijstands- en opleidingsmissies zullen worden uitgevoerd met de lokale interne strijdkrachten (uitwisseling van informatie, uitzending van deskundigen en specialisten, gezamenlijke opleiding). Ook gepland is de inzet van gendarmes, politie en brandweer, en de levering van materialen, uitrusting, voertuigen en machines.

andere samenwerking, met Turkije, die 677 Qatari veiligheidspersoneel heeft opgeleid in 38 gebieden, en zal 3 oproerpolitie, 000 special forces-personeel, 100 bomdetectiehonden en hun operators, en 50 bomexperts inzetten.

Van zijn kant, de Marokko stuurt een team van cybersecurity-experts tijdens het evenement, evenals enkele duizenden agenten om drukte te beheren en overlopen te voorkomen.

Daarnaast hebben de Britse Royal Air Force en Royal Navy zal de antiterrorismepolitie leveren, en de geallieerde staten van het VK en Qatar zullen hun krachten bundelen in een Joint Typhoon Squadron om het luchtruim te bewaken. Van hun kant hebben de Verenigde Staten (die Al-Udeid, van hun grootste militaire basis in het Midden-Oosten), zal deelnemen aan de opleiding van agenten op luchthavens en in cyberbeveiliging.

Eindelijk, de NAVO zal beveiligingsondersteuning bieden door training tegen bedreigingen van chemisch, biologisch, radiologisch en nucleair (CBRN) materiaal, door een tweede over de bescherming van belangrijke mensen (VIP) en een derde om de bedreigingen van geïmproviseerde explosieven tegen te gaan.

Veiligheid is ook een communicatieprobleem

Qatar geeft aan dat er tijdens het toernooi een internationaal centrum voor politiesamenwerking aanwezig zal zijn om incidenten te voorkomen. Ook is de veiligheidsdirecteur van de FIFA van mening dat het terroristische risico "laag en onder controle" is in vergelijking met eerdere WK's:

“We hadden dreiging van terroristische aanslagen voor een WK, particuliere beveiliging en politiestakingen, soms infrastructuurproblemen in stadions die niet klaar waren. Dit is hier niet het geval. »

Het hosten van het WK 2022 is een groot imagoprobleem voor Qatar, vandaar deze internationale veiligheidssamenwerking. Vandaar ook deze toespraken van verdraagzaamheid waarvan we niet weten of ze tijdens het evenement positief zullen uitkomen.

De jarenlange felle kritiek op het niet-respecteren van mensenrechten en arbeidersrechten en de onverdraagzaamheid van de moraal benadrukken de donkere kant van het land. Elk incident met betrekking tot deze vragen kan: vervaag het bericht dat Qatar voor de wereld van plan is met betrekking tot de kwaliteit van de opvang en tolerantie, essentiële componenten van een strategie van toeristische aantrekkelijkheid.

Michel Raspaud, Universiteitshoogleraar, Grenoble Alpes Universiteit (UGA)

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.