Kinderbeschermingsprofessionals ten einde raad

Het maatschappelijk werk verkeert in een crisis – en in het bijzonder de kinderbeschermingssector. Dit is de trieste observatie die naar voren komt uit de wereld van het veld: gespecialiseerde opvoeders, maatschappelijk werkers, pleeggezinnen, technici van sociale en gezinsinterventie...

Als bewijs, de stakingen georganiseerd door professionals om hun arbeidsvoorwaarden aan de kaak te stellen: onophoudelijk verloop, moeilijkheden bij de werving, overbelasting van bestanden, verlies van betekenis, lage lonen.

Hoe kunnen we echter kwaliteitsvol werk garanderen met de kwetsbare bevolkingsgroep die de 312 minderjarigen en 500 jongvolwassenen ondersteund door Sociale Bijstand voor Kinderen – waarvan ongeveer de helft voorwerp is van een plaatsingsmaatregel (cijfers 2019) wanneer u zich zelf verzwakt voelt door uw arbeidsomstandigheden?

Een van de grootste problemen is het gebrek aan personeel. Om dit te verhelpen, gebeurt het dat de sociale en medisch-sociale instellingen die voor minderjarigen en jongvolwassenen zorgen tijdelijke werknemers of ongekwalificeerde mensen gebruiken.

De kwaliteit van de dienstverlening en de behoefte aan stabiliteit die de kinderbescherming vereist, zijn dan moeilijk te garanderen. Andere vestigingen kan gewoon niet meer rekruteren en onderbemand blijven, waardoor de werklast naar het bestaande team wordt verschoven.

Onder de gezinsassistenten, erkende professionals van het gastgezin die jongeren in hun huizen opvangen, is de situatie niet beter: velen zijn overvol, de "uitzonderlijke" overschrijding van het maximum aantal gehuisveste kinderen, namelijk drie, wordt de norm.

La golf van pensioneringen die eraan komt, zal de situatie niet verbeteren. Zo wordt voor kinderen een vorm van institutionele mishandeling toegevoegd aan gezinsmishandeling.

Verzwarende factoren

De uitdagingen waarmee maatschappelijk werkers op het gebied van kinderbescherming worden geconfronteerd, zijn weliswaar niet nieuw, maar zijn aantoonbaar verergerd door de gezondheidscrisis met intense werkoverbelasting.

Deze "veldhulpverleners" moesten nieuwe uitdagingen aan zonder noodzakelijkerwijs ondersteund te worden door overheidsinstanties.

Zo behoorden ze tijdens de eerste bevalling niet meteen tot de prioritaire mensen op het gebied van kinderopvang, in tegenstelling tot gezondheidswerkers aan wie plaatsen in crèches waren toegewezen.

Bovendien is de realiteit van kinderbescherming voldoende om de meest ervaren professionals te ontmoedigen. De budgettaire lasten die de departementen moeten dragen (vooral sinds de invoering van het actieve solidariteitsinkomen in 2009 – dat nu de grootste uitgavenpost vormt voor de lokale besturen) laten hen niet langer toe om al hun beschermingsopdrachten uit te voeren. .

Zo is een door een jeugdrechter bevolen maatregel voor onderwijsbijstand kan enkele weken duren om te worden geïmplementeerd, zelfs enkele maanden, afhankelijk van het gebied waarin u zich bevindt. Inderdaad, zelfs als het opvangaanbod zich uitbreidt, blijft de vraag groter en vooral zijn de voorgestelde oplossingen niet noodzakelijkerwijs in overeenstemming met de behoeften van de kinderen.

[Meer dan 80 lezers vertrouwen op de nieuwsbrief van The Conversation om de belangrijkste problemen van de wereld beter te begrijpen. Schrijf je vandaag nog in]

De tussenkomst van de maatschappelijk werker vindt dan plaats in een meer dan gedegradeerde gezinscontext en verliest al zijn betekenis. Hoe leg je een kind uit dat hij in gevaar is bij zijn ouders, maar dat het niet mogelijk is zijn onmiddellijke bescherming te garanderen?

Daarnaast zijn de profielen van kinderen die onder de kinderbescherming worden opgevangen in de loop der jaren geëvolueerd. Inderdaad, de Frankrijk heeft te maken gehad met migratiestromen en de komst van niet-begeleide minderjarigen op zijn grondgebied zonder noodzakelijkerwijs over de juiste middelen te beschikken om de materiële zorg voor deze bijna 20 kinderen (000 cijfers) te verzekeren, vandaar de plaatsingen in het hotel met de driften die dit kan genereren.

De taalbarrière, de trauma's opgelopen tijdens de reis, de verschillende gebruiken vormen evenzoveel obstakels voor de professionals.

Daarnaast zijn sommige kinderen in kinderbeschermingsstructuren lijden aan medische problemen Zo constateerde de Algemene Inspectie Sociale Zaken in een rapport uit 2011 dat een kwart van de kinderen onder Kinderwelzijn werden getroffen door psychische stoornissen.

Geconfronteerd met deze nieuwe gezichten van kinderen, is het personeel niet voldoende opgeleid en toegerust om adequate ondersteuning te bieden.

Bovendien is het imago van de maatschappelijk werker bekrast na rapporten die de mislukkingen van de Sociale Bijstand voor Kinderen aan de kaak stellen, fenomeen dat sommige professionals "ASE bashing" noemen, wat helaas kan leiden tot wantrouwen van gezinnen jegens de instelling voor kinderbescherming en tot een waardevermindering van de handel.

De voorgestelde oplossingen

Om deze beroepscrisis het hoofd te bieden, heeft de Nationale Conventie van Verenigingen voor Kinderbescherming (CNAPE) de noodklok geluid en een aantal aanbevelingen gedaan om de aantrekkelijkheid van deze beroepen te bevorderen.

Voorstellen bestaan ​​bijvoorbeeld uit een loonsverhoging (sommige maatschappelijk werkers verdienen niet meer dan het minimumloon, een verbetering van de arbeidsomstandigheden (gemakkelijkere toegang tot crèches bijvoorbeeld), een positieve communicatiecampagne gericht op het grote publiek in kinderbeschermingsberoepen of zelfs een aanpassing van de beroepsopleiding.

Aan de zijde van de Economische, Sociale en Milieuraad (CESE). In een op 12 juli goedgekeurd advies, worden dezelfde aanbevelingen gedaan: betekenis geven aan sociaal werk, zorgen voor een mate van toezicht op het publiek en verhoudingen van gekwalificeerd personeel, middelen concentreren op opleiding, lanceren van een nationale campagne over sociale beroepen.

De moeilijkheid zal opnieuw te wijten zijn aan de financiële middelen die moeten worden geïnjecteerd om op deze grieven te reageren. De wetgever heeft reeds de verhoging van de salarissen van professionals, via de Ségur-premie, van 183 euro netto per maand. Maar in een wereldwijde context van koopkrachtcrisis lijkt dit nogal onvoldoende.

In werkelijkheid kan de crisis die het personeel van de kinderbescherming ervaart, alleen worden opgelost met de juiste middelen en een reactie op de behoeften van actoren in het veld. Tijdens zijn herverkiezing verklaarde Emmanuel Macron dat hij kinderbescherming tot een belangrijk doel van zijn vijfjarige termijn wilde maken, zonder dit thema echter een toegewijde bediening te bieden, wat een sterke marker had kunnen zijn. Ondertussen zijn het soms de afdelingen, leiders in de kinderbescherming, die zich mobiliseren. Maar zal dit voldoende zijn om de? 64 vacatures bij maatschappelijk werk?

Amelie Niemiec, Associate Researcher of the Children and Families Chair van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit van Lille, Katholiek Instituut van Lille (ICL)

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.

Afbeelding tegoed: Shutterstock/fizkes