
De FIFA World Cup, die op 20 november van start ging, moet Qatar een maand lang blootstellen aan werelddoelen en het een sportieve uitstraling geven. De controverse neemt echter toe over de voorwaarden voor toekenning en organisatie van het evenement, terwijl duizenden buitenlandse arbeiders in 10 jaar het leven hebben verloren in het emiraat dat sport uitbuit om zichzelf een moreel gezicht te geven.
In december 2010 verkreeg Qatar tot ieders verbazing de organisatie van de Cup 2022, ondanks "het slechtste technische record van alle kandidaten": geen serieuze voetbaltraining, brandende zomers, weinig wegeninfrastructuur. De toekenning van de prijsvraag aan het emiraat heeft sindsdien de inkt doen vloeien mogelijke betalingen van steekpenningen en politieke schikkingen tussen Doha en Parijs toen Nicolas Sarkozy president van de republiek was.
Hecatombe van buitenlandse arbeiders zonder echt medisch onderzoek
Het grootste schandaal ontstond in februari vorig jaar, toen The Guardian de wereld verbaasde door dat te beweren meer dan 6 arbeidsmigranten stierven in het emiraat sinds hij de organisatie van het planetaire sportevenement had verkregen. Het Britse dagblad geeft aan dat het onmogelijk is om te zeggen of de sterfgevallen voornamelijk verband hielden met bouwplaatsen, omdat ze niet per beroep of werkplek worden geregistreerd. Hij vermeldt dat er officieel, volgens het organiserend comité, 37 doden zijn gevallen in verband met de bouw van de stadions, waarvan er 34 werden geclassificeerd als "niet werkgerelateerd".
Om tot het cijfer van 6 te komen, verzamelde de krant overheidsbronnen uit verschillende landen waar buitenlandse werknemers vandaan kwamen. Gegevens uit India, Bangladesh, Nepal en Sri Lanka geven aan dat 500 van hun onderdanen zijn overleden tussen december 5 en 927, waarvan de laatste maanden niet worden meegeteld wegens gebrek aan gegevens. The Guardian geeft aan dat, bij gebrek aan gegevens van andere grote leveranciers van buitenlandse arbeidskrachten in Qatar, zoals de Filippijnen en Kenia, moet worden aangenomen dat het bloedbad zelfs nog indrukwekkender was.
Meestal verklaart de forensische geneeskunde dat dit "natuurlijke sterfgevallen" zijn die zij toeschrijft aan acuut hart- of ademhalingsfalen. Zonder autopsie. 69% van de sterfgevallen onder Nepalese en Bengaalse arbeiders wordt geclassificeerd als natuurlijk. Een aandeel dat voor Indiërs zou oplopen tot 80%.
Rechten en vrijheden aanvallen terwijl je lezingen geeft ten gunste van rechten en vrijheden.
Qatar staat bekend om de mishandeling van immigrantenarbeiders en is ook een land waar de vrijheden zeer beperkt zijn, of het nu gaat om morele kwesties met de strafbaarstelling van homoseksualiteit of de consumptie van alcohol of om religieuze vrijheid. De ngo Portes Ouvertes plaatst het emiraat op de 18e plaats van de landen van de Global Index of Christenvervolging en merkt op dat moslims in het emiraat niet kunnen afvallen van de islam of kunnen deelnemen aan een christelijke ceremonie, terwijl expats alleen mogen samenkomen om te bidden in door de overheid goedgekeurde gebouwen, van wie meer dan de helft (86 van de 157) sinds de einde van de gezondheidscrisis van Covid-19. Het ontkennen van de islam stelt je bloot aan een straf van port.
Deze roemloze staat van dienst op het gebied van respect voor rechten, vrijheden en menselijke waardigheid weerhoudt Qatar er echter niet van om sport uit te buiten om een glimlachend en moreel gezicht te tonen. Terwijl verschillende Golfstaten hun economieën diversifiëren om zich voor te bereiden op het post-olietijdperk en zich overigens te profileren als dragers van boodschappen van openheid, verovert Qatar de sport vooral vanwege zijn imago.
Sport wordt gezien als een morele factor de luxemarkt waar ook Doha zijn zinnen op heeft gezet. Paris Saint-Germain Football Club, Le Majestic Hotel in Cannes zijn slechts enkele van de aanwinsten van het emiraat. “Qatar mag niet alleen bekend staan om het hoofdkwartier van Al-Jazeera. Sport moet ons uithangbord zijn”, legt Doha uit. Zelfs de Qatarese zender bemoeide zich ermee, met AJ +, zijn media gericht op jongeren in het Westen die tolerantie en de verdediging van minderheden promootten: het tegenovergestelde van het ware gezicht van het land.
Door zijn steeds agressievere rol in bloeiende markten zoals sport, ongebruikelijk nieuws en luxe, presenteert Qatar een vernieuwd imago na sessies van pinkwashing (verdediging van LGBTQ-mensen) en greenwashing (verdediging van ecologie) via AJ +, zonder anderszins in deze doelen te investeren. Hij is van plan ten volle te profiteren van de suggestie dat het delen van de liefde voor sport betekent het delen van westerse waarden.
Jean Sarpedon