Welke toekomst voor Noord-Ierland? [MENING]

Welke toekomst voor Noord-Ierland? De stabiliteit is gebaseerd op de vredesakkoorden die in 1998 werden ondertekend en die een einde maakten aan 30 jaar burgeroorlog door macht te delen tussen protestantse unionisten, loyaal aan het Verenigd Koninkrijk, en katholieke nationalisten die Ierland willen herenigen. Ondanks soms lange periodes van impasse op het niveau van de Regionale Vergadering (Stormont) tussen de vertegenwoordigers van de twee gemeenschappen, heeft deze consensusbenadering zijn vruchten afgeworpen, met een geleidelijke matiging van de retoriek aan beide kanten. We zijn niet meer ten tijde van de terroristische acties van paramilitaire groeperingen (de IRA en haar tegenstanders), noch van de vurige toespraken van de pastoor Ian Paisley (1926-2014), leider van de Democratic Unionist Party (DUP), die paus Johannes Paulus II er in oktober 1988 met name van beschuldigde de antichrist te zijn. Noord-Ierland blijft niettemin verdeeld: slechts 7% van de kinderen bezoekt gemengde scholen Tientallen 'muren van vrede' verwelkomen protestanten en katholieken en scheiden rivaliserende gemeenschappen in de rosse buurten van Belfast. Vlaggen van de Republiek Ierland blijven branden Vuren van vreugde – stapels pallets en banden gebouwd en vervolgens in brand gestoken door de ontevreden Unionistische jeugd, ook betrokken bij rellen April 2021.

Gedurende verkiezingen op 5 mei werd de nationalist Sinn Fein (SF) (actief in beide delen van het eiland) voor het eerst de grootste partij van Noord-Ierland, wat sommigen ertoe bracht de mogelijkheid van een verenigd Ierland in de relatief nabije toekomst aan de orde te stellen. Volgens de overeenkomsten van 1998 ging de positie van premier in Stormont naar Michelle O'Neill van de SF, met een vice-premier benoemd door de DUP, maar de vakbondspartij weigerde onmiddellijk deel te nemen aan de stemmingen in de vergadering, waardoor de werking ervan verlamd werd. De kern van het probleem is het verzet van de DUP tegen de protocol Noord-Iers verdrag onderhandeld door Londen als onderdeel van de Brexit om de handelsbetrekkingen tussen Noord-Ierland, de rest van Groot-Brittannië en de EU (waarvan Zuid-Ierland lid blijft) te regelen. Complexe betrekkingen: aan de ene kant ligt tussen de twee delen van Ierland de grens van de EU, maar de totstandkoming van een fysieke grens werd gevaarlijk geacht voor de vrede in het noorden. Aan de andere kant heeft de Brexit het vrije verkeer van goederen onmogelijk gemaakt zonder controles zoals voorheen: Noord-Ierland is in de interne markt van de EU gebleven (in tegenstelling tot Engeland), waardoor de controle van goederen die uit andere delen van het VK komen, verplicht is geworden. Londen koos daarom voor een compromis: een zeegrens met douanecontroles in de havens van Noord-Ierland. Als deze oplossing wordt aanvaard door de meerderheid van de nieuwe afgevaardigden (Op 53 90, inclusief de SF), ziet de DUP het als een vernedering, ziet het als een grens Interne in het Verenigd Koninkrijk, wat een bedreiging zou vormen voor de heilige unie tussen Noord-Ierland en de rest van het land.

Hoe de situatie deblokkeren, gezien de ogenschijnlijk onverenigbare belangen van de verschillende binnenlandse en internationale actoren? De standpunten van de Unionistische en Nationalistische partijen zijn redelijk goed gedefinieerd, evenals die van de EU, maar het is aan de Britse regering in Londen om een ​​oplossing te vinden. Beschuldigd door de DUP van verraad door het ondertekenen van het Noord-Ierse protocol, zegt het team van Boris Johnson dat ze klaar zijn om het Noord-Ierse protocol eenzijdig te wijzigen om Stormont te redden van verlamming en de stabiliteit ervan te verzekeren. Een houding die door de SF werd gehekeld, waarbij Johnson werd aangevallen wegens capitulatie voor de DUP, maar toch een minderheid, terwijl hij hem ervan verdenkt de kwestie van Noord-Ierland te gebruiken om rekeningen met de EU te vereffenen. Brussel en Dublin van hun kant bekritiseren Londen sterk omdat het er niet in is geslaagd verplichtingen tot een internationaal verdrag. De positie van Johnson is dan ook zeer delicaat en de onderhandelingen beloven zwaar te worden.

Wat betreft de toekomst van Noord-Ierland op de lange termijn, de kwestie van de hereniging zal niet verdwijnen, vooral niet als de SF ook de dominante politieke formatie in het Zuiden wordt, of zijn voorzitter Mary Lou McDonald is ervan overtuigd dat dit de laatste dagen zijn van de opdeling van het eiland die in 1920 door de Britten is gecreëerd. Als men zich echter de mogelijke organisatie van een referendum in het Noorden binnen enkele jaren kan voorstellen, is het moeilijk in te zien hoe dit ertoe zou kunnen leiden hereniging met het Zuiden zonder een overweldigende meerderheid voor (een onwaarschijnlijk demografisch scenario), aangezien het onaantastbare principe van de vredesakkoorden van 1998 dat van consensus tussen unionisten en nationalisten blijft. In een recent gesprek met de bekende commentator en activist Eamonn McCann, de podcaster Eamon Dunphy beweerde dat "de puzzel die het noorden is onmogelijk op te lossen lijkt", die lijkt op "een Rubiks kubus als je niet weet hoe je het moet doen". McCann wierp tegen dat de analogie zijn grenzen heeft: in het geval van de kubus weten we dat de oplossing bestaat. Wat Noord-Ierland betreft, het is niet zeker...

peter trapleuning

bron: ARTE Groeten

Dit artikel is gepubliceerd van Selectie van de dag.