Geestelijke gezondheid van migranten: preventie en actie is een kwestie van volksgezondheid
Het Annecy-drama wekte nationale emoties op en bracht een taboe-onderwerp aan de oppervlakte: de geestelijke gezondheidszorg van migranten.
Op 8 juni 2023 stak een man met de Syrische nationaliteit, die door de Zweedse autoriteiten als vluchteling was erkend en asiel zocht in Frankrijk, acht mensen neer, waaronder vier kinderen. Net als in eerdere drama's van Saint-Laurent-sur-Sevre of VilleurbanneActuele gebeurtenissen hebben invloed op het debat over de opvang van migranten en worden daar bevorderlijk voor herstel door critici van een migratiebeleid dat te laks wordt geacht. Het gaat dan om het mogelijke gevaar van migranten en hun zogenaamde manier om misbruik te maken van het Franse gezondheidszorgsysteem, vooral omdat laatstgenoemde, met name zijn psychiatrische sector, is bloedeloos.
Epidemiologisch en klinisch onderzoek is echter unaniem: migranten en vooral nieuwkomers, van wie sommigen aan het begin van hun vertrek extreem geweld hebben ervaren – gevangenneming, marteling, verkrachting, mishandeling, enz. – of tijdens hun migratiereis een verhoogd risico op ontwikkeling vormen psychische problemen. Deze aandoeningen worden grotendeels verergerd door problematische opvangomstandighedenEen ongeschikte wetgeving en moeite met toegang tot zorg.
Alleen een alomvattend gezondheids- en sociaal beleid kan dergelijke tragedies voorkomen, die zeker zeldzaam zijn, en breder zorgen voor echte geestelijke gezondheidszorg, vandaag de dag de zwakste schakel in het opvangbeleid voor migranten, terwijl het een essentiële pijler is.
Het taboe op de geestelijke gezondheidszorg van migranten deconstrueren
Hoewel er geen direct causaal verband bestaat tussen migratie en geestelijke gezondheid, is het echter bewezen dat verschillende pre-migrerende, migratie-, maar ook post-migrerende factoren de risico's op het ontwikkelen van geestelijke gezondheidsproblemen vergroten. psychische problemen. Deze komen ook vaker voor en zijn ernstiger dan somatische stoornissen (lichamelijke stoornissen) bij de aankomst van migranten de gezondheidstoestand heeft de neiging te verslechteren tijdens het daaropvolgende verblijf in het gastland.
Hoewel de meerderheid van de migranten daarom geen geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelt, vertegenwoordigen sommigen van hen, met name asielzoekers die het slachtoffer zijn van geweld en verzoeken om bescherming tegen de vervolging in hun land van herkomst, zogenaamde ‘kwetsbare’ bevolkingsgroepen en waarschijnlijk stoornissen ontwikkelen.
[Meer dan 85 lezers vertrouwen op The Conversation-nieuwsbrieven om de belangrijkste problemen in de wereld beter te begrijpen. Schrijf je vandaag nog in]
Uit recente onderzoeken blijkt dat hedendaagse migraties gewelddadig zijn: zo wordt 78% van de asielzoekers gesteund door de Comité voor de gezondheid van ballingen (Comede) in 2021 werd het slachtoffer van geweld en 27% marteling, terwijl 56% van de 396 patiënten die door de Primo Levi-centrum (een vereniging die zich inzet voor de zorg en ondersteuning van mensen die het slachtoffer zijn van marteling en politiek geweld die in ballingschap zijn gegaan in Frankrijk) zeggen in 2022 dat ze het slachtoffer zijn geweest van marteling.
Bovendien zorgen migratietrajecten, zoals het doorkruisen van Libië of de Middellandse Zee, voor nieuwe blootstelling aan dood, vervolging en brute verliezen, waardoor migranten in een staat van intense stress terechtkomen en sterke psychologische gevolgen.
Ten slotte vergroot de precaire situatie van nieuwkomers bij hun aankomst, in combinatie met de taalbarrière, het gebrek aan informatie en de moeilijkheid om toegang te krijgen tot zorg, hun psychologische kwetsbaarheid. Het leven op straat of in kampen is een beproeving die de geestelijke gezondheid kan verslechteren. Sommige populaties zijn dat wel bijzonder kwetsbaarbijvoorbeeld alleenstaande minderjarigen, LHBT+-migranten of alleenstaande vrouwen, zwanger of met jonge kinderen.
Posttraumatische stress en depressie
Internationaal onderzoek documenteert de verbanden tussen blootstelling aan traumatische gebeurtenissen en psychische noodblootstelling die het ontstaan van een posttraumatische stressstoornis (PTSS) bevordert complex trauma wanneer het geweld zich herhaalt.
Mensen die lijden aan psychotrauma melden symptomen die een aanzienlijke impact hebben op hun dagelijks leven: dissociaties, ernstige slaapstoornissen, nachtmerries, cognitieve en geheugenproblemen, enz. Deze stoornissen gaan vaak gepaard met depressieve episoden. Het optreden van psychische stoornissen werd dus gemeten met a internationaal onderzoeksteam uitgevoerd door psycholoog Rebecca Blackmore op basis van enquêtes onder 21 asielzoekers en vluchtelingen in 842 landen. PTSS en depressie betreffen 15% van de onderzochte personen, angststoornissen 31,5%. Dat van psychotische stoornissen is ook bewezen, maar beduidend minder: 11%.
De evolutie van deze aandoeningen houdt rechtstreeks verband met de kwaliteit van de opvang en de toegang tot zorg. Hoe stabiliseer je iemand die lijdt aan posttraumatische stress als hij of zij dakloos is? Het leven op straat kan een ervaring van vervolging bevorderen en traumatische herlevens opnieuw teweegbrengen.
Een ondermaats zorgaanbod
Geconfronteerd met deze complexe situatie, verergerd door recente immigratiewetten die het recht van ballingen op gezondheidszorg beperken, blijft het verstrekken van geestelijke gezondheidszorg aan migranten grotendeels ondermaats in Frankrijk.
Weinig gezondheidszorgdiensten, vooral onder het gewoonterecht, beschikken over een psychotraumaconsultatie die specifiek is opgeleid in de zorg voor migrantenpopulaties wier vraag verder reikt dan de traditionele psychiatrische diensten. Dit zijn dan de lokale initiatieven, vooral verenigingen, die de tekortkomingen compenseren.
Migranten vormen een specifieke en moeilijk te bereiken patiëntenpopulatie, en wel om vier belangrijke redenen. In de eerste plaats zijn migrerende mensen mobiel; zij verplaatsen zich over het grondgebied, afhankelijk van de grillen van hun administratieve traject, en houden zich daarom mogelijk niet aan sectorgerichte zorg.
Sterker nog, mensen die lijden aan psychische problemen hebben moeite met het benoemen van symptomen waar ze zich zorgen over maken, zoals geheugenverlies of herbelevingen. Uit de laatste onderzoeken blijkt dat het dagelijks leven van nieuwkomers de zoektocht naar zorg niet aanmoedigt, integendeel. Consulteren omdat u nachtmerries heeft, lijkt misschien op de tweede plaats als u voor het eerst te maken krijgt met ‘het gedoe van huisvesting’ of administratieve procedures in wat een ingewikkelde situatie blijkt te zijn. echt hindernissenparcours.
Tenslotte is de taalbarrière een groot obstakel voor de zorg. Ondanks de officiële erkenning van de tolkbehoeften door de Hoge Gezondheidsautoriteit Sinds 2017 blijft professionele tolken in de gezondheidszorg zeer ontoereikend, wat de kwaliteit van de zorg belemmert. Ontkenning van talen is een van de grootste valkuilen bij het verwelkomen van migranten, vooral als ze psychologisch lijden.
Vernieuw het aanbod van geestelijke gezondheidszorg voor migranten radicaal
Een effectief zorgsysteem moet daarom rekening houden met alle factoren die van invloed zijn op de geestelijke gezondheid. Op de lange termijn vereist dit een vroege behandeling, omdat alleen preventie de aandoeningen, de risico's van decompensatie en de kosten ervan op de lange termijn kan verminderen.
Op het grondgebied betekent dit gecoördineerde actie tussen zorgactoren, sociaal en juridisch, institutioneel en associatief, met de aanwezigheid van tolkbemiddelaars. Het kwetsbaarheidsplan Het programma dat vanaf 2021 door de regering wordt geïmplementeerd, stelt acties voor om zogenaamde ‘kwetsbare’ asielzoekers en vluchtelingen te beschermen, maar beschikt over te weinig middelen, is te klein en garandeert niet dat de effectieve ondersteuning.
Het destigmatiseren van de kwestie van de geestelijke gezondheid van migranten is de eerste stap op weg naar het verbeteren van hun situatie. Het is dus een groter bewustzijn van het volksgezondheidsvraagstuk, in samenwerking met alle belanghebbenden, dat het mogelijk kan maken de problemen op het juiste niveau te plaatsen, in overeenstemming met de wet: bijvoorbeeld het preventieve aspect van medische hulp van de staat moet verdedigd worden, net als de verblijfsrecht voor de verzorging van zieke buitenlanders.
Op klinisch niveau is bewezen dat erkenning van psychisch lijden en ondersteuning essentieel zijn om het risico op het ontstaan van stoornissen na trauma te beperken. Terwijl het debat voortduurt over het risico, hoe zeldzaam ook, dat een psychotische decompensatie tot een tragedie als die van Annecy leidt, worden er dus andere eisen gesteld, numeriek veel belangrijker, maar minder spectaculair in de media, om de leiding te nemen over het psychologische lijden. van migranten.
Vanaf de grens met Calaisis, waar de scheepswrakken aan dat van Brianconnais waar steeds meer migrantenfamilies onder omstandigheden van intense stress de grens oversteken, is de behoefte aan geestelijke gezondheidszorg voor overlevenden enorm. Het vermogen om hierop te reageren is een kwestie van volksgezondheid, maar ook van ethisch en politiek geweten, waar onze hele samenleving bij betrokken is.
Marie-Caroline Saglio-Jatzimirski, Antropoloog, klinisch psycholoog, Nationaal Instituut voor Oosterse Talen en Beschavingen (Inalco)
Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.
