Transhumanisten: wie zijn zij?

Tijdens de zomer nodigen we u uit om artikelen te vinden die dit jaar op de site zijn verspreid. Vandaag een artikel oorspronkelijk gepubliceerd op 13/03/2023.

Het enthousiasme rond de gesprekspartner ChatGPT voedt het debat over de rol van opkomende technologieën in de evolutie van de mensheid. Moeten ze helpen menselijke beperkingen te overstijgen? Welk bedrijfsproject houdt dit in? Deze vragen stellen de transhumanistische idealen aan de voorkant van het toneel.

De laatste twee decennia hebben inderdaad een redactionele wildgroei rond het begrip "transhumanisme". Deze term is echter nog steeds het onderwerp van veel misverstanden, zoals blijkt uit de verhitte debatten die er aanleiding toe geven. Het sociologisch onderzoek uitgevoerd als onderdeel van mijn proefschrift laat onder andere zien dat er meerdere betekenissen zijn van deze term. De diversiteit aan transhumanistische benaderingen weerhoudt ons ervan om het in één enkele definitie samen te vatten.

Vooral omdat het voortdurend in beweging is en zich technowetenschappelijke doorbraken, filosofische theorieën en een herzien cultureel en humanistisch erfgoed toe-eigent.

Inderdaad, transhumanisten herkennen in het humanisme van de Verlichting de kiemen van een nieuwe filosofie. Ze zou het horen augmenter mens niet alleen symbolisch, maar ook fysiek en moreel.

De definitie van transhumanisme die aanleiding geeft tot een schijn van consensus onder de 20 bestudeerde transhumanisten is die voorgesteld door Wikipedia :

 "Transhumanisme is een internationale culturele en intellectuele beweging die pleit voor het gebruik van wetenschap en technologie om de menselijke conditie te verbeteren, met name door de fysieke en mentale capaciteiten van mensen te vergroten."

Het transhumanisme is dus niet zomaar een groep wetenschappers die werken aan het vervaardigen van een technologische toekomst. Het is eerder een gedachtegang die een bepaald verhaal over de convergentie van NBIC-technologieën (nanotechnologie, biotechnologie, informatica, cognitieve wetenschappen) en hun toekomstige impact op de mensheid. Volgens Nick Bostrom, een belangrijke figuur van de beweging, is het transhumanisme:

"Een manier van denken over de toekomst die ervan uitgaat dat de menselijke soort, in zijn huidige vorm, niet het einde van onze ontwikkeling vertegenwoordigt, maar eerder een relatief vroege fase."

Het transhumanisme is dus meer een discours, zelfs een nieuw technocentrisch "groots verhaal", dan een zeer precieze technowetenschappelijke praktijk.

Een diversiteit aan vertegenwoordigers

Het meervoudige karakter van het transhumanisme voedt zich ook met de diversiteit van zijn vertegenwoordigers, en vice versa. Zoals Marc Roux, voorzitter van deFranse vereniging transhumanistische technoprog (AFT), "er zijn evenveel transhumanismen als er transhumanisten zijn".

"Transhumanisten" zijn acteurs die in groepen zijn georganiseerd om theorieën te ontwikkelen, met gesprekspartners te communiceren, geschriften te publiceren, enz. Hun belangrijkste missies zijn om het transhumanisme bekend te maken; vestigen zich als legitieme gesprekspartners; een bepaald soort discours over opkomende technologieën en de toekomst van de mensheid bevorderen.

Chronologisch gezien waren de "extropianen" de eerste transhumanisten die zich rond het Extropy Institute (1988) organiseerden onder auspiciën van Max Meer, een Engelse filosoof en futurist die in de Verenigde Staten woont, waar hij momenteel de grootste organisatie leidt cryonist ALCO. Het gaat over het cryopreserveren van menselijke lichamen (en hersenen) nadat ze zijn gestorven, in de hoop ze te kunnen reanimeren met toekomstige reanimatietechnologieën.

Als deentropie staat voor wanorde en onzekerheid in een systeem, extropie (ook wel negentropie) is een transhumanistisch neologisme dat tot doel heeft orde en complexiteit te creëren ondanks de onvermijdelijke toename van entropie. Dus de extropische beweging, de eerste transhumanistische ader, gelooft in de mogelijkheid om orde en complexiteit te vergroten door de ontwikkeling van technowetenschappen (bijvoorbeeld door het risico op ziekte te verminderen door elektronische chips te ontwikkelen die van tevoren waarschuwen voor hun komst). Extropie wordt een revolutionair embleem tegen beperkende en desorganiserende krachten.

In "Extropische principes", stelt More dat de mensheid "een overgangsfase is in de evolutionaire ontwikkeling van intelligentie" en niet het hoogtepunt ervan. Deze beweging stopte alle activiteiten vanaf 2006 en verklaarde haar missie als "substantieel bereikt", ten behoeve van een meer mondiale organisatie: de World Transhumanist Association (WTA) opgericht door Nick Bostrom en David Pearce in 1998.

De WTA, voorheen het belangrijkste orgaan van de transhumanistische beweging, heeft haar naam veranderd in Humanity + (H+), waardoor de negatieve bijklank geassocieerd met "transhumanisme". De nieuwe naam legt meer nadruk op het idee om de mensheid positief te verbeteren door middel van technologie. De missie van H+ is van:

"om een ​​meer inclusieve transhumanistische visie te bieden in vergelijking met andere eerdere transhumanistische visies zoals extropianisme en om beter in contact te komen met geleerden."

Het is vandaag het representatieve orgaan van de verschillende transhumanistische gevoeligheden op internationale schaal.

De komst van de "technologische singulariteit"

Hoewel H+ inclusief wil zijn, zijn er discrepanties tussen verschillende transhumanistische perspectieven. Singularitaristen zijn bijvoorbeeld transhumanisten die geloven in de komst van "technologische singulariteit", een term ontleend aan wiskunde en astrofysica en die een breuk markeert tussen voor en na de komst van een "superintelligentie", ook wel "kunstmatige algemene intelligentie" genoemd.

Het begrip "technologische singulariteit" werd gepopulariseerd door Ray Kurzweil, bijgenaamd "Paus van het transhumanisme", in zijn boek "De singulariteit is nabij" (2005), die het beschrijft als een explosie van intelligentie die een wereld tot stand brengt voorbij het huidige menselijke begrip : "dat moment in de geschiedenis waarop de technologische versnelling zo snel gaat dat al onze huidige voorspellende modellen overbodig worden."

Een van de singuliere geloofsbelijdenissen is 'exponentiële' of 'technologische versnelling', waarbij alle hoop erop gericht is de mensheid uit haar biologische toestand te halen. Singularitarisme trekt de contouren van een nieuwe mensheid die waarschijnlijk niet langer beperkt zal worden door haar biologische juk. In die zin is singularitarisme posthumanisme.

Een antropologische continuïteit

Evenwichtiger in hun discours en verkenningen pleiten de 'technoprogressieve' transhumanisten voor antropologische continuïteit. Dat wil zeggen, ze zijn eerder gunstig voor het behoud van bepaalde menselijke kenmerken, voor hun geleidelijke verbetering dan voor een radicale breuk ermee. Ze bekritiseren singularitaire voorspellingen en verdedigen democratische waarden en sociale rechtvaardigheid. Aanvankelijk werd de term "technoprogressisme" bedacht door de Franse transhumanisten van de AFT.

In 2004 richtte de Amerikaanse transhumanist James Hughes samen met Bostrom deInstituut voor ethiek en opkomende technologieën (IEET), een techno-progressieve denktank die gelooft dat:

"Technologische vooruitgang kan een katalysator zijn voor positieve menselijke ontwikkeling, op voorwaarde dat we ervoor zorgen dat technologieën veilig en eerlijk worden verdeeld. We noemen dit een 'technoprogressieve' oriëntatie."

Er zijn andere transhumanistische gevoeligheden zoals religieus transhumanisme vertegenwoordigd door de Turing Church voorgezeten door de Italiaan Giulio Prisco. Hij is van mening dat er compatibiliteit mogelijk is tussen religieuze teksten en technologische ontwikkeling, gebruikmakend van de werk van Teilhard de Chardin, onder anderen.

Ondanks verschillende benaderingen delen transhumanisten gemeenschappelijke punten: een passie voor een lang leven of onsterfelijkheid, dat wil zeggen het feit van "het uitstellen van de dood voor onbepaalde tijd (maar niet oneindig)", aldus Edgar Morin ; een technofilie gecultiveerd door een verbeeldingskracht doordrenkt met sciencefictionproducties; en een groter bewustzijn van risico's (existentieel) gerelateerd aan technologische ontwikkeling en vooruitgang in kunstmatige intelligentie, enz.

Ten slotte daagt het transhumanisme de internationale civiele samenleving uit op het gebied van de technowetenschappen die mogelijkheden bieden voor de radicale transformatie van de mensheid, voor het ter discussie stellen van ons traditionele begrip van leven, dood en de menselijke natuur. Bovendien roept het vragen op over de ethische en sociale implicaties van technowetenschappen die beloven het lichaam te veranderen, veroudering tegen te gaan en de dood mogelijk dichter bij huis te brengen. Of we hun ideeën nu aanhangen of niet, transhumanisten voeden een essentieel debat over de technowetenschappelijke kwesties van de XNUMXe eeuw.^e eeuw.

Marouan Jaouat, Onderzoeksprofessor - UFR Gezondheid - Universiteit van Caen Normandië, Universiteit van Caen Normandie

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.

Afbeelding tegoed: Shutterstock/ Wojciech Rochowicz