Niet alle jonge mensen zijn Greta Thunberg, en degenen die ernaar streven hebben het nog steeds moeilijk

Greta Thunberg, Camille Étienne, deze tieners uit Montana die tijdens een rechtszaak tegen hun staat voor hun recht op ‘een gezond milieu’ opkwamen… Gemiddeld zijn de cijfers van jongeren die zich inzetten tegen de klimaatverandering alomtegenwoordig. Om al deze verschillende figuren van activisme te omvatten, kan de soms beledigende naam ‘Climate Generation’ ons ertoe hebben gebracht te geloven dat jonge mensen zich over het algemeen inzetten tegen de klimaatverandering. Dus wat is het? Schuilt er echt een Greta Thunberg in elke tiener? Niets is minder zeker.

een overzicht uitgevoerd onder een representatieve steekproef van de Franse bevolking stelt ons in staat de feiten recht te zetten: jonge mensen verschillen in werkelijkheid niet zoveel van de rest van de bevolking. Als 74% van de Fransen zegt dat ze het gevoel hebben dat ze actie moeten ondernemen om het milieu te beschermen, dan is dit cijfer onder de 75-15-jarigen 24%.

Maar als we de verantwoordelijkheid voor de klimaatverandering onderzoeken, wordt de kloof tussen de jonge leeftijdsgroep en de algemene bevolking groter: 46% van de Fransen zegt zich verantwoordelijk te voelen voor de toestand van de planeet. Een cijfer dat onder de 59-15-jarigen oploopt tot 24%. Achter deze verklaring schuilt een ander vooropgezet idee dat we hebben kunnen deconstrueren door middel van de reeks gehouden interviews: als de term ‘eco-angst’ erg populair is geworden in de media om de angst te beschrijven van deze jonge mensen die zich inzetten tegen de klimaatverandering, dan zijn deze In werkelijkheid uiten jonge activisten vooral hun woede en vaak schaamte, en riskeren ze soms uitputting of depressie. Omdat de omzetting van hun inzet in actie met tal van obstakels wordt geconfronteerd, vooral van economische aard, en het publiekelijk tonen van hun overtuiging moeilijk blijft ten opzichte van hun collega's.

Schande om deel uit te maken van een samenleving die de planeet vernietigt

De eerste metgezellen van jongeren die zich willen inzetten voor het klimaat blijven vaak schaamte en schuldgevoelens. Gevoelens die, zoals we zullen zien, tot verandering leiden in objecten, maar niet in de natuur. De aanvankelijke schaamte waar velen bij stilstaan, is die van het behoren tot een samenleving die zij omschrijven als vervuilend, kapitalistisch en zelfs koloniaal. En het is vooral de wens om zich te onderscheiden van een groep waartoe zij zich standaard voelen behoren, in tegenspraak met hun persoonlijke waarde van het beschermen van de natuur, die vaak hun beslissing verklaart om zich hierbij aan te sluiten.

Maar het aangaan van het commitmentproces zorgt er niet voor dat dit gevoel van schaamte verdwijnt. Deze beweegt gewoon rond. Want de onaangename confrontatie met de blik van degenen die ecologie belachelijk maken of er niets meer over willen horen, is niet ongewoon. Beledigingen zijn ook legio, zowel online als offline.

De schoolomgeving is niet vrijgesteld, zoals blijkt uit een nieuw onderzoek onder eco-afgevaardigden, uitgevoerd door Florine Gonzalez. Terwijl sommige eco-afgevaardigden hun status ervaren als een kans om hun gevoeligheden te laten gelden, hebben anderen beschreven dat ze hiervoor het lachertje van hun kameraad waren, en sommigen ervoeren het zelfs als een straf.

Zonde om niet het groene label en de verhullingsstrategieën aan te nemen

Met andere woorden: als deze jongeren bondgenoten vinden binnen bepaalde groepen waartoe ze behoren, zorgt de diversiteit van de mensen die ze dagelijks tegenkomen ervoor dat ze vroeg of laat momenten van tegenslag, zelfs confrontatie, meemaken waar sommigen met meer of minder moeite mee leven. . De schaamte om er aanvankelijk bij te horen wordt dan vervangen door de schaamte van het gedegradeerde label ‘groen’. Het overnemen van de identiteit van een jongere die zich inzet voor ecologie is dan ook niet vanzelfsprekend. of u nu tegenover vreemden staat, maar ook bij uw naasten. Een 18-jarig meisje betrokken bij de Youth for Climate-beweging bekende bijvoorbeeld:

"Op bepaalde momenten zeg ik niets, ik laat het van me afglijden, ik praat er niet over omdat ik weet dat het conflicten zal veroorzaken, ik weet dat de persoon misschien grapjes zal maken, en dan zal het me irriteren."

Op sociale netwerken, die soms ten onrechte worden beschouwd als het favoriete terrein van jongeren, is het opzichtige vertoon van overtuigingen ook niet altijd welkom of zelfs de voorkeursoptie van jonge klimaatactivisten. Deze laatsten merken vaak dat ze meerdere accounts tegelijk gebruiken: sommige om milieukwesties te bespreken, terwijl andere profielen nooit het middel zullen zijn om ecologische waarden te delen, zoals blijkt Mathias Przygoda in zijn doctoraatswerk.

Er bestaat misschien ook een risico van stigmatisering met betrekking tot ons professionele leven […]. Het is waar dat ik mezelf al heb afgevraagd: "Zal wat ik deel op sociale netwerken mensen beïnvloeden die naar mijn Facebook kijken? En wie zal tegen zichzelf zeggen: 'Ah ja, milieuvriendelijk, wie' ziet er een beetje radicaal uit, het is gevaarlijk, ik ga haar niet echt in mijn team opnemen.' " (Marie-Louise, 18 jaar oud)

Dit is slechts één voorbeeld van een verhullingsstrategie. Ze getuigen van obstakels die ze tegenkwamen, soms aan het licht gebrachte ervaringen van geweld tegen hen die jongeren nu willen vermijden. Ze vormen ook een middel om ervoor te zorgen dat bepaalde scènes uit het sociale leven ontsnappen aan de noodzaak om keer op keer te discussiëren en zichzelf te verdedigen, soms met het risico van hun ergernis of zelfs hun uitputting.

Zonde dat het niet op niveau is

Daarbij komt de druk om mensen te laten liegen vooroordeel waar jongeren regelmatig het slachtoffer van zijn, vooral als zij zich uitspreken. Het publiekelijk blootleggen van je ecologische verplichtingen is niet gemakkelijk voor jonge activisten: ze moeten overtuigend zijn tegenover volwassenen die hen vaak neerbuigend beschouwen als ‘zorgeloze’, ‘dromers’.

Een 17-jarige activist, betrokken bij Youth For Climate, vertrouwde toe: “Ik ben niet bang om te verdedigen waar ik in geloof, omdat ik denk dat het waar en natuurlijk is, het is vooral de angst om de taal te misbruiken of de pest te krijgen. Er is werkelijk sprake van een vereiste om op mijn best te zijn om geloofwaardig over te komen, aangezien er, hier spreek ik als activist bij Youth For Climate, sprake is van een dubbel oordeel over beide door het discours dat wordt gevoerd, dat wil zeggen om te zeggen over de klimaat- en sociale crisis, en het feit dat we jong zijn en dat er daarom door jong te zijn dit oordeel bestaat van: “Ah, onvolwassenheid, onzorgvuldigheid!”

Naast dat ze goed moeten spreken en hun zaak goed moeten verdedigen, moeten jonge activisten vaak bewijzen dat hun inzet ‘authentiek’ en oprecht is, en dat hun daden het enige resultaat zijn van hun diepe overtuigingen, en niet van de zorg om opgemerkt te worden. of in conflict komen met hun ouders. We moeten dus niet alleen handelen, maar laten zien dat we in ‘goede trouw’ handelen, oprecht, in overeenstemming met onze waarden, wat extra druk uitoefent in de mate dat vertoon niet voldoende is. Het moet worden ondersteund, verdedigd, gerechtvaardigd en gecontroleerd.

Het geweld van de eigen blik

Maar als de jonge activist erin slaagt de schaamte te overwinnen dat hij tot een vervuilende samenleving behoort, de schaamte van de stigmatisering, wacht hem een ​​nieuwe schaamte, de intieme schaamte dat hij niet volgens zijn eigen overtuigingen leeft. Het is dan niet meer de mening van anderen die weegt, maar de eigen mening die zich aan zichzelf oplegt. Alles leent zich dan potentieel voor het onderzoeken van iemands vermogen om zijn waarden te allen tijde te respecteren: van de keuze van het vervoermiddel tot de hygiënemethoden, van de consumptie van kleding tot zijn vrijetijdsbesteding... Misschien een eindeloos kritisch onderzoek. Het opzoeken van de grens van je inzet wordt dan noodzakelijk werk voor jongeren die niet allemaal over dezelfde middelen beschikken.

Want als sommigen erin slagen hun enthousiasme te beteugelen of aan hun activistische eisen te voldoen, zullen anderen alleen maar een grens vinden in de lichamelijke uiting van hun ongemak. Vervolgens wordt ons verteld over de gevoelde vermoeidheid, zelfs over uitputting... Naast de zorgen die verband houden met de toekomst die als somber wordt ervaren, voegen we zorgen toe over onze eigen gezondheid, ons lijden en zelfs waarschuwingssignalen van depressie. Met andere woorden, alles gebeurt alsof het commitmentproces het risico met zich meebrengt dat het individu zich overmatig verantwoordelijk voelt tegenover een uitdaging die hem ver te boven gaat.

"Er rustte veel druk op onze schouders om alle evenementen, publicaties en dergelijke te beheren. Dus dat gaf mij meer dan wat dan ook stress, omdat het een grote druk was, wetende dat als je je studie doet, jij ook heb spullen in te leveren voor de lessen, dus het was meer zo en als je bij een vereniging zit is het vrijwillig, dat doe je allemaal in je vrije tijd [...] Ik zou niet zeggen dat het mij helpt, omdat het extra druk op mij legt." (Sara, 21 jaar oud)

Van de ervaring van de grens tot het risico voor de gezondheid

De klimaatuitdaging is zeker mondiaal, maar de redenen om deze lijn te volgen zijn bijna ontelbaar. Van het verdedigen van de rechten van vrouwen en/of taalminderheden tot de betrokkenheid bij migranten of LHBT-gemeenschappen: ecologische betrokkenheid gaat meestal gepaard met een mondiale visie op een samenleving die op verschillende fronten verbeterd moet worden. Gevraagd naar de slinkende middelen, legde een jonge 19-jarige activist uit: “Het zal ofwel oorlogen veroorzaken, het kan ook een verplaatsing van bevolkingsgroepen veroorzaken, wat ook xenofobie zal veroorzaken, en als gevolg daarvan zal het een echte puinhoop worden van een politieke partij. standpunt.

Dit resulteert in een risico van verspreiding voor jonge, toegewijde mensen die melden dat het moeilijk is om een ​​keuze te maken uit de aanbiedingen die hun worden aangeboden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er dan de moeilijke vraag is naar de tijdelijkheid van de verbintenis. In een verbonden wereld wordt de mogelijkheid om voortdurend geïnformeerd te blijven, ideeën uit te wisselen of zelfs permanent online evenementen te organiseren, een nieuwe grens die moet worden gedefinieerd. Het hele leven kan dan gekleurd worden door toewijding en de vraag: leef ik volgens mijn eigen waarden? kan eventueel op ieder moment worden opgevraagd. Het beheersen van de overgang van “sterke” tijden naar “zwakke” tijden is ook een van de moeilijkheden die overwonnen moeten worden. Als de voorbereiding vooraf, soms maandenlang, van operaties met mediabereik energie en een zekere standvastigheid vergt, die vaak toeneemt naarmate de gebeurtenis nadert, zijn de 'dagen erna' soms moeilijk wanneer de intensiteit wordt vervangen door vacuüm. Het is niet alleen nodig om de ruimtelijke en temporele grenzen van de verbintenis te beheersen, maar ook het ritme ervan.

Als betrokkenheid altijd vooral positief is ervaren, is het duidelijk dat er een ‘verborgen kant’ is, als resultaat van tegenstrijdigheden, of zelfs van nog een paradoxaal bevel dat we de jongsten opleggen: kom op het toneel risico van minachting. Neem de leiding over uw toekomst, maar met het risico uw gezondheid in gevaar te brengen... Maatregelen om betrokkenheid te stimuleren moeten nu gepaard gaan met aandacht voor de soms onvermoede effecten ervan, vooral omdat de ogen van volwassenen vaak gericht lijken te zijn op jongeren, die Er wordt min of meer expliciet verwacht dat ze ‘de wereld zullen redden’.

Jocelyn Lacance, Docent-onderzoeker sociologie en docent, Universiteit van Pau en de regio Adour (UPPA)

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.

Beeldcredits: Shutterstock/ 1000 woorden