Ondanks hun hoogwaardige uitrusting blijven brandweerlieden kwetsbaar voor branden

Elke zomer zijn brandweerlieden in de greep van gevaarlijke bosbranden. De gevolgen van deze afleveringen zijn vaak tragisch voor brandweerlieden, ondanks steeds efficiëntere apparatuur.

Alle landen waar brandweerlieden vechten gewelddadige branden zijn bezorgd. Dit was met name het geval in de Verenigde Staten, waar twee zware ongevallen – die van Mann Gulch en South Canyon - verwijzen.

In de jaren veertig werden de eenheden van rook truien zijn gemaakt. Deze extreme parachutisten worden beschouwd als de elite, maar in 1949 zullen in Mann Gulch (Montana) slechts drie van hen (van de ongeveer twintig) een brand overleven die plotseling een hele vallei in brand steekt. In 1994 kwamen bij een soortgelijk ongeval 14 brandweerlieden om het leven in de Zuid-Canyon (Colorado). In deze twee gevallen kwamen de slachtoffers te voet tussenbeide, op steil en ontoegankelijk terrein.

In Frankrijk zijn de massieven van de Middellandse Zee en de Landes doorkruist met paden: hier grijpen brandweerlieden meestal in aan boord van brandweerauto's. Maar ongevallen blijven even frequent en ernstig. Er zijn dus meer dan 80 brandweerlieden vast sinds de jaren 1980. Een derde van hen is dood. De anderen overleefden, maar met ernstige gevolgen, meestal brandwonden aan het gezicht en de handen.

Om deze ongevallen beter te begrijpen, hebben we verschillende episodes geanalyseerd die zich over de hele wereld hebben voorgedaan, met name in Europa en Australië waar brandbestrijdingsmethoden vergelijkbaar zijn.

Steeds efficiëntere apparatuur

Voor brandweerlieden komt het gevaar van zowel hitte als rook.

Bij droogte kunnen de vlammen in het bos inderdaad meer dan 10 meter hoog worden. En bij bepaalde planten, zoals struikgewas, komen bij verbranding zeer giftige gassen vrij.

Om dit aan te pakken, beschikken brandweerlieden nu over hoogwaardige apparatuur. Hun voertuigen worden beschermd door automatisch spuiten van de cabine en de banden. Sommige vrachtwagens hebben ook overdruk om te voorkomen dat dampen de cabine binnendringen. De outfits zijn ook geëvolueerd dankzij textiel die een betere thermische bescherming bieden. Ten slotte maken de procedures en uitzendingen het mogelijk om snel een bemanning in moeilijkheden te lokaliseren.

Maar ondanks al deze innovaties, aantal ongevallen is niet afgenomen. Hoe deze situatie te verklaren?

Om dit te doen, is het noodzakelijk om onderscheid te maken tussen de configuraties die bijzonder gevaarlijk zijn voor de brandweerlieden volgens hun positie ten opzichte van de vlammen (vooraan, aan de zijkanten of op afstand).

Dodelijke confrontatie

Verwoestende branden worden vaak geleid door de wind, waardoor ze een hoofdrichting hebben. Het is dus gevaarlijk om op dit traject te zijn. Dit kan met name met reddingswerkers gebeuren als ze woningen in de as van de brand willen beschermen. In de Middellandse Zee is de stadsuitbreiding aan de rand van het bos vergroot deze kwetsbaarheid.

In Australië hangt het weer af van de ontmoeting tussen de oceanische luchtmassa en die van de continentale woestijn. Hun verplaatsing leidt tot windverschuivingen in een paar minuten. De randen van het vuur worden vervolgens kilometers lang gereactiveerd. Deze plotselinge richtingsveranderingen zijn de belangrijkste oorzaak van ongevallen. In Europa zijn de verschuivingen minder brutaal vanwege de bergketens die de wind kanaliseren.

De kwestie van opluchting

Als het reliëf het mogelijk maakt om de wind in bedwang te houden, kan het ook gevaarlijke situaties opleveren. Er is dus een natuurlijke neiging van het vuur om te versnellen wanneer het een helling beklimt. studies van modellering laat bijvoorbeeld zien dat boven de 25 graden (dit is, ter referentie, de grens van wat een terreinwagen kan oversteken), de vlammen aan de grond blijven kleven. Een echte uitbarsting kan dan in enkele seconden meerdere hectaren beslaan.

Dit betekent niet dat men veilig is op een neerwaartse helling. Achter een noklijn, wervelingen van lucht, genaamd draaikolk, kan het vuur bijvoorbeeld zijdelings verspreiden. Het vuur rolt dan op, afwijkend van zijn oorspronkelijke traject. 21 gevallen van voertuigbommen onder deze omstandigheden zijn onlangs over de hele wereld vastgesteld.

extreme branden

Ten slotte kunnen brandweerlieden onder bepaalde omstandigheden worden omringd door vlammen op honderden meters van de hoofdbron. Dit is het geval tijdens een hittegolf na een langdurige droogte; de vuren worden convectief. De wind is niet meer nodig. De spreiding is grillig en produceert lange afstandsschommelingen. De klimatologische omstandigheden van deze zomer vormen dit risico in verschillende mediterrane landen, ook in Frankrijk.

In extreme gevallen is de energie die door de brand wordt ontwikkeld zodanig dat deze een pyrocumulus cloud. Deze stormwolk stijgt op naar de top van de troposfeer, ongeveer 10 meter boven zeeniveau. Het is samengesteld uit gloeiende deeltjes en hete gassen. Wanneer deze elementen naar beneden komen, soms van kilometers ver, is het een echte vuurstorm die toeslaat.

Dit fenomeen komt veel voor in Australië. In Europa verhoogt de opwarming van de aarde het risico en een dergelijke wolk werd bijvoorbeeld in juni 2017 per satelliet boven Portugal waargenomen.

Welke parades?

Hoewel de huidige brandweeruitrusting het optimale beschermingsniveau benadert, zijn er nog andere ontwikkelingen mogelijk. Ze bestaan ​​uit een beter begrip van de atypische verspreiding van branden; brandweerlieden trainen om deze verschijnselen te herkennen en erop te anticiperen; om te accepteren dat brandweerlieden in extreme situaties uit kreupelhout en bossen blijven.

Dit laatste vraagt ​​echter om een ​​betere voorbereiding van kwetsbare woningen. de opruimen is een regelgevende verplichting die hieraan bijdraagt ​​in Frankrijk. Andere landen gaan verder en moedigen elk huishouden aan om zich te ontwikkelen reserveplan. Buiten de brandweerlieden hebben alle bewoners die in risicogebieden wonen hun rol te spelen.

Sébastien Lahaye, Safe Cluster Project Coördinator (Frankrijk), Ecole pratique des hautes études (EPHE)

Dit artikel is opnieuw gepubliceerd vanaf The Conversation onder Creative Commons-licentie. Lees deorigineel artikel.

Afbeelding tegoed: Shutterstock.com / Supamotion